| Opis |
Botaniczne pasje Elizy Orzeszkowej są silnie obecne w jej twórczości literackiej. "Ze spojrzeń w przestworza i z pilnego przypatrywania się ziemi, z rozglądania się pośród krzewin i drzew, zbóż, traw i kwiatów (?) wyłania się pochwała krainy przyjaznej wszelkiemu życiu i życia pełnej" - pisał o "Nad Niemnem" Józef Bachórz. Pisarka studiowała botanikę ludową nie tylko na potrzeby "Nad Niemnem" (1887), ale też "Tytana, fauna i nimfy. Wśród kwiatów" (1895), "Wesela Wiesiołka" (1900) czy "Niepoprawnego" (1900). Spędzała długie godziny na zbieraniu roślin, starannym ich suszeniu, a następnie układaniu w zielniki lub kompozycje kwiatowe. Album florystyczny, którego karty prezentujemy, jest jednym z wielu opracowanych przez pisarkę. Powstał w 1890 roku jako charytatywny dar na rzecz głodujących mieszkańców Galicji. W roku 1894 został uhonorowany złotym medalem na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie. Obecnie albumem opiekuje się ossoliński Dział Rękopisów. Eliza Orzeszkowa (1841-1910) - jedna z najwybitniejszych pisarek polskiego pozytywizmu, publicystka i działaczka społeczna. Autorka powieści, nowel i opowiadań, m.in. "Dziurdziowie" (1885), "Nad Niemnem" (1887), "Cham" (1888), "Gloria victis" (1910). Jej twórczość obrazuje idee epoki oraz najważniejsze problemy życia społecznego. Podejmuje też problemy konfliktów narodowych, szczególnie powstania styczniowego. Jej książki cieszyły się dużą popularnością, a sama Orzeszkowa uchodziła za autorytet. Publikowała w "Tygodniku Ilustrowanym" i "Przeglądzie Tygodniowym". Przyjaźniła się z Marią Konopnicką. W pierwszych latach XIX wieku dwukrotnie wysuwano jej kandydaturę do Literackiej Nagrody Nobla. Magdalena Jonca - literaturoznawca, profesor w Zakładzie Historii Literatury Romantyzmu w Instytucie Filologii Polskiej UWr. Bada literaturę XIX wieku, literackie kreacje postaci historycznych oraz twórczość Słowackiego, Norwida, Dygasińskiego i Orzeszkowej. Naukowo interesuje się także literaturą dla dzieci i młodzieży. Autorka monografii "Sierota w literaturze polskiej dla dzieci w XIX wieku" (1994), "Enfants terribles. Dzieci złe, źle wychowane w literaturze polskiej XIX wieku" (2005), "Królowa Jadwiga. Szkice do portretu literackiego" (2013). Zbigniew Mirek - botanik, profesor, pracownik Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN, którym kierował w latach 1999?2011. Jest autorem ponad pięciuset publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu botaniki, ochrony przyrody oraz ekoteologii i ekoetyki. Był prezesem Polskiego Towarzystwa Botanicznego, przewodniczącym Komitetu Botaniki PAN, Komitetu Ochrony Przyrody PAN oraz członkiem Komitetu Ekologii PAN. Obecnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego Państwowej Rady Ochrony Przyrody. "Florystyczne albumy, z uwagi na ich wyjątkowe walory estetyczne, stanowiły swego rodzaju ukoronowanie rozlicznych, jak je nazwała [Orzeszkowa], ?robót kwiatowych?, którymi się szczyciła i w których wytwarzaniu osiągnęła biegłość. Surowcowym zapleczem tych prac były łąki i pola na przestrzeni 5-7 mil wokół wsi Miniewicze i Poniemuń, do których w latach 1878-1896 wyjeżdżała na cztery wakacyjne miesiące wraz ze swym ?najbliższym sztabem? oraz pieskiem Turkiem i kotką Baśką". ze "Wstępu" Magdaleny Joncy
|
