KSIĄŻKA
Psychologia Rozwojowa, tom 14 nr 2 rok 2009 [KSIĄŻKA]

Artykuł niedostępny

Powiadom gdy będzie dostępny

Kategoria Psychologia rozwojowa
Ilość stron 130
Okładka twarda
Opis Wskazowki dla autorow.doc">WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW (pobierz plik)



Streszczenia artykułĂłw:

Stefan Frydrychowicz
Sposoby ujmowania kompetencji komunikacyjnej – jej geneza i rozwój w perspektywie sytuacji komunikacyjnej

W artykule podjęto prĂłbę usystematyzowania poglądĂłw na temat kompetencji komunikacyjnej. Przedstawiono rĂłwnież propozycję dotyczącą jej genezy i rozwoju. Zaproponowano rozpatrywanie rozwoju kompetencji komunikacyjnej przez pryzmat rĂłżnicowania się i scalania rĂłżnych form zmienności sytuacji komunikacyjnej. W artykule poruszono i przedstawiono w kolejności następujące zagadnienia:
1. Kompetencja. Kompetencja językowa a kompetencja komunikacyjna.
2. Sposoby ujmowania kompetencji komunikacyjnej.
3. Geneza i rozwĂłj kompetencji komunikacyjnej.
W zakończeniu poruszono kwestię wpływu efektywnej komunikacji interpersonalnej na rozwĂłj człowieka.

Małgorzata Stępień-Nycz
Rola dyskursu emocjonalnego w rozwoju reprezentacji emocji
Termin „dyskurs emocjonalny” odnosi się do uczestnictwa dziecka w rozmowach na temat emocji. Jak wskazują wyniki badań w tym zakresie (Dunn, Brown, Slomkowski, Tesla i Youngblade 1991; Dunn i Brophy 2005; Harris 2005; Peterson i Slaughter 2006), istnieją znaczące korelacje między uczestnictwem dziecka w dyskursie emocjonalnym (z matką, rodzeństwem oraz z przyjaciĂłłmi) a jego wiedzą o emocjach. Celem artykułu jest analiza roli dyskursu emocjonalnego w rozwoju reprezentacji emocji.
Odwołanie do teorii dyskursu (van Dijk 1985; 1990; Shugar 1995) oraz teorii rozwoju poznawczego (Karmiloff-Smith 1992; Stemplewska-Żakowicz 2001; Tomasello 2002) pozwala zwrĂłcić uwagę, iż w dyskursie dziecko ma możliwość uzyskania wiedzy o zjawiskach nieobserwowalnych, jak rĂłwnież jest konfrontowane z odmienną od własnej perspektywą. Ponadto uczestnicząc w dyskursie dziecko ma szansę na nazwanie i uporządkowanie własnych przeżyć oraz na dokonanie rozrĂłżnień pojęciowych dzięki dostarczanym przez partnera dyskursu określeniom werbalnym. A zatem uczestnictwo w dyskursie emocjonalnym pozwala dziecku uświadomić sobie znaczenie poszczegĂłlnych stanĂłw emocjonalnych, ich przyczyn i konsekwencji, a poprzez konfrontację z odmiennymi perspektywami pozwala budować dyskursywną reprezentację emocji.

Stanisław Milewski
Wyrazy n-fonemowe i n-sylabowe w mowie dorosłych adresowanej do niemowląt
Z dotychczasowych badań fonostatystycznych wynika, że istnieje korelacja między rozkładem częstości wyrazĂłw o określonej długości fonemowej i sylabowej a przynależnością tekstu do określonej odmiany lub pododmiany stylistycznej języka polskiego. Na fakt występowania większej liczby wyrazĂłw krĂłtszych lub dłuższych w zależności od rodzaju analizowanych tekstĂłw językoznawcy zwracali uwagę już na początku XX wieku, chociaż najczęściej opinie te nie były jeszcze poparte odpowiednimi danymi ilościowymi. Takowe dane zaczęto publikować dopiero w latach siedemdziesiątych minionego stulecia.
W swoim artykule prezentuję wyniki dotyczące rozkładu częstości wyrazĂłw n-fonemowych i n-sylabowych w specyficznym rejestrze uproszczonym, jakim jest mowa dorosłych adresowana do niemowląt (infant-directed speech = IDS). PorĂłwnanie częstości występowania wyrazĂłw o określonej długości fonemowej i sylabowej w IDS z danymi uzyskanymi dla innych prĂłb tekstĂłw, między innymi polszczyzny dzieci w wieku przedszkolnym i tekstĂłw wspĂłłczesnego języka polskiego, pozwala stwierdzić, iż długość wyrazĂłw może być jednym z ważniejszych parametrĂłw, pozwalających na potwierdzenie „inności” mowy kierowanej do małych dzieci.
Analizowany materiał językowy (nagrania magnetofonowe) pochodzi od 102 opiekunĂłw niemowląt (matek, ojcĂłw i babć). Został on jednoosobowo odsłuchany, zapisany fonologicznie i wprowadzony do pamięci komputera. W skład wszystkich analizowanych tekstĂłw weszło 74 534 wyrazĂłw (308 918 fonemĂłw).

Ewa Haman, Krzysztof Fronczyk, Iwona Girtler
Co rodzice wiedzą o zasobie słownictwa swoich dzieci? Kwestionariuszowe badanie rozwoju słownika dzieci 2 – 6-letnich
Artykuł dotyczy badań nad rozwojem słownika dzieci polskojęzycznych w wieku 2-6 lat. W badaniach zastosowano „Kwestionariusz rozwoju słownika dziecka”, ankietę „Komunikacja i zwyczaje rodzinne” oraz ankietę demograficzną. Wszystkie narzędzia zostały przygotowane specjalnie na potrzeby badania. Były one wypełniane przez rodzicĂłw dzieci. Kwestionariusz miał postać listy słĂłw (rzeczownikĂłw, czasownikĂłw i przymiotnikĂłw), ktĂłre zostały wylosowane warstwowo z Listy Frekwencyjnej Korpusu Języka Polskiego PWN. Ankiety zawierały pytania dotyczące sposobĂłw komunikowania się z dzieckiem i informacji o sytuacji rodzinnej. Zanalizowano dane 148 dzieci. Analiza wynikĂłw wskazuje na nieliniowy przyrost słownictwa czynnego z wiekiem, pozytywny wpływ rĂłżnorodności interakcji rodzicĂłw z dziećmi oraz liczby zabaw z innymi dziećmi na zasĂłb słownictwa. Interakcje z rodzicami wpływają na zasĂłb rzeczownikĂłw i przymiotnikĂłw, a zabawy z innymi dziećmi na zasĂłb czasownikĂłw.

Ewa Czaplewska
Dekodowanie mimicznych i wokalnych oznak emocji przez dzieci w wieku od 4 do 7 lat
Porozumiewać się można zarĂłwno za pomocą kanału werbalnego jak i niewerbalnego. To właśnie za pomocą tego drugiego często przekazywana jest właściwa intencja nadawcy. Dwa głĂłwne kanały niewerbalne to głos i mimika. Badania pokazują (por. Edwards, Manstead i MacDonalds, 1984, Głodowski, 1999), że dzieci, ktĂłre najtrafniej dekodują sygnały niewerbalne są najbardziej popularne wśrĂłd rĂłwieśnikĂłw, natomiast te, ktĂłre nie wykazują się zdolnościami w tym kierunku mogą doznawać towarzyskich i szkolnych niepowodzeń.
Celem przeprowadzonych badań było ustalenie: 1. Czy i w jakim zakresie dzieci w wieku: od 4;0 do 7;11 r. ż. rozpoznają mimiczne oznaki emocji? 2.Czy i w jakim zakresie dzieci w wieku: od 4:0 do 7;11 r. ż. rozpoznają wokalne oznaki emocji? 3. Czy, w przypadku niespĂłjności przekazu werbalnego i niewerbalnego, dzieci w wieku od 4;0 do 7;11 r. ż. kierują się treścią, czy intonacją zawartą w wypowiedzi?
W badaniu uczestniczyło 113 dzieci uczęszczających do przedszkoli na terenie TrĂłjmiasta. Analiza wynikĂłw badań pozwoliła stwierdzić, że wraz z wiekiem rośnie umiejętność dekodowania emocji z wyrazu twarzy, natomiast spada zdolność rozpoznawania emocji wyrażanej modulacją głosu. Ponadto, okazuje się, że w przypadku niejednoznaczności komunikacyjnej młodsze dzieci większą wagę niż ich starsi koledzy nadają intonacji głosu, natomiast starsze dzieci preferują treść wypowiedzi jako głĂłwny wskaźnik informacyjny.

Anna Szczypczyk
Rozumienie dwuznaczności przez dzieci pięcioletnie w kontekście rozwoju wiedzy o umyśle
Badania nad dwuznacznością dotyczą rĂłżnych obszarĂłw: komunikacji, języka, przetwarzania percepcyjnych bodźcĂłw. Większość badań na temat rozwoju rozumienia dwuznaczności wskazuje, że dzieci poniżej szĂłstego roku życia nie potrafią adekwatnie reagować na dwuznaczne bodźce językowe i wizualne a także nie rozumieją dwuznacznych komunikatĂłw. Na podstawie analiz wynikĂłw dotychczasowych badań postawiono hipotezy dotyczące istnienia relacji pomiędzy rozumieniem dwuznaczności a rozwojem wiedzy na temat umysłu. Zastosowanie czterech typĂłw zadań badających rozumienie dwuznaczności pozwoliło stwierdzić, że poziom ich trudności był zrĂłżnicowany. Nie stwierdzono powiązań między rozwiązaniami zadań poszczegĂłlnych rodzajĂłw. Wykazano istnienie powiązania pomiędzy rozumieniem dwuznaczności a rozwojem teorii umysłu. Dzieci potrafiły rozwiązywać zadania dotyczące fałszywych przekonań lepiej niż zadania testujące rozumienie dwuznaczności. PoszczegĂłlne wyniki zadań badających rozumienie fałszywych przekonań były skorelowane z wynikami uzyskanymi w zadaniach badających rozumienie dwuznaczności.

Ewa Dryll
Rozumienie metafor z nazwą zwierzęcia w nośniku – perspektywa rozwojowa
Artykuł ma charakter empiryczny. Celem pracy było zbadanie, jak rozwija się u dzieci zdolność rozumienia wyrażeń metaforycznych. Jej wyniki miały przybliżyć poznanie sposobu, w jaki umysł organizuje informacje zawarte w odrębnych, rĂłżnych od siebie dziedzinach wiedzy. Badanie miało charakter quasi-eksperymentu. Wzięło w nim udział 77 dzieci z trzech grup wiekowych: 5;6-6;0, 8;0-8;6, 9;6-10;0. Zmienną zależną był poziom rozumienia metafor z nazwami zwierząt w nośniku, konotujących cechy ludzkie. Poziomy tej zmiennej diagnozowano, przeprowadzając indywidualne wywiady metodą piagetowską. Badanie właściwe poprzedzono pilotażem, w ktĂłrym wzięły udział 24 osoby dorosłe. W analizie zebranego materiału skorzystano z pomocy sędziĂłw kompetentnych. Badania potwierdziły hipotezę, że sprawność aktywizowania myślenia metaforycznego wzrasta z wiekiem, natomiast okazało się, że wzrost nie ma charakteru liniowego. Starsze dzieci przypisywały obiektom metafor więcej ludzkich cech dyspozycyjnych, myśli i upodobań. Młodsze skupiały się często na cechach wyglądu zwierząt. Wraz z wiekiem wzrasta skłonność do przydawania ewaluacji pozytywnej obiektom metafor, maleje liczba dygresji. RozwĂłj rozumienia metafor konwencjonalnych może mieć inny przebieg, niż rozwĂłj rozumienia metafor twĂłrczych. Najbardziej wyraziste zmiany w zakresie rozwoju zdolności rozumienia metafor charakteryzujących ludzi pojawiają się u dzieci w Ăłsmym roku życia.

KSIĄŻKA DOSTĘPNA W WERSJI ELEKTRONICZNEJ:


EAN
Dział KSIĄŻKA
Data premiery 2010-03-09
ISBN 978-83-233-2736-3
Redaktor Maria Kielar-Turska
Rok wydania 2009
Ilość stron 130
Okładka twarda
Liczba nośników [1xKSIĄŻKA]
Wymiary B5